Zittend, 2009Dit is een houwwerk van een goeie vriendin van me, Tilly ("cedille"). Of het grote of kleine kunst is weet ik niet, maakt me ook niet uit. Maar ik wil er wel twee dingen over kwijt, op basis van de foto, want ik heb het "ding" nog niet in de hand gehad.
Opvallend (althans wat mij opvalt) is dat hier een mens wordt afgebeeld zonder hoofd. Ik vermoed dat u, lector honorabile, het op dat punt wel met me eens zal zijn. Meer nog, vermoedelijk ook weer zonder risico op bezwaren van uw kant te stuiten, een zittend mens. Het lijkt een vrouw, maar laten we overeenkomen dat het een geslachtsloos zittend wezen (of "ding", zie sub) is.
1. het wezen geeft de indruk kalm te zijn, zelfs te genieten van een zeker aards geluk. De voorwaarde voor zo'n peace of mind is blijkbaar dat je geen hoofd meer op je lijf hebt. Dat je niets aan je hoofd hebt omdat je gewoon geen hoofd hebt.
2. het is typisch dat moderne kunst de dingen (een menselijk lichaam, bv.) niet "realistisch" afbeeldt, maar een mogelijke werkelijkheid uitbeeldt, dat weet u wel natuurlijk. Een lichaam, een gelaat, enz. kan dan totaal vervormd worden of in fragmenten uiteen vallen. Ik ga hier geen verdere open deuren intrappen, zeker geen die uitgeven op de kelder waarin ik dan door een verkeerde beweging dreig te vallen. De moderne kunst gaat in die zin hand in hand met de vorming, de uitvinding van de 20ste-eeuwse mens, die inderdaad in fragmenten uiteen is gevallen. Ons lichaam is niet langer een holistisch gegeven, maar is verworden tot een stel zelfstandige organen, die in andere lichamen kunnen ingebracht worden, etc. Onze "psyche", onze "geest" is geen geheel meer, maar een reeks afzonderlijke ervaringen, intenties, gebaren, etc. Sinds laten we zeggen 1960 maken jongeren zich geen "levensontwerp" of een "levensplan" meer en ze vinden het ook niet nodig zich een coherente levensbeschouwing te vormen. De levensloop is geen geplande en zich zo ontvouwende ontwikkeling naar volwassenheid en wijsheid, maar een sequentie van tegenwoordigheden in een tijd-ruimte-kader, tegenwoordigheden die nauwelijks of geen verband met elkaar hebben. Wie we willen zijn, verbeelden we ons in een virtuele wereld van tv, video en aanverwanten, waar onze helden alles mogen doen waar wij zelf op het toilet alleen van kunnen dromen. En dit terwijl wij, ons wezen zowel fysiek als mentaal, in werkelijkheid puur reactie zijn op triggers vanuit de buitenwereld en het "systeem" die onze oppervlaktebegrenzing (huid, zintuigen, etc.) bereiken of "aanvallen". Kortom, we "gebruiken onze hersenen niet meer", onze hersenen functioneren alleen maar en zijn dus in wezen door een ander systeem van signaaltransmissie vervangbaar. Kortom, hier zit de post-mens. Het wezen dat komt NA de mens.
Die na-mens heeft nu anno 2008-2009 (sinds minister Bert Anciaux van Vlaamse Cultuur zichzelf politiek vleugellam heeft gemaakt) vanuit de grootsteden - de eerste artistieke tentoonstelling die de titel "Posthumaan" droeg was in Torino, Italia, 1995, geloof ik - blijkbaar ook al de (zeg dat wel) immense verlatenheid van de Vlaamse Ardennen bereikt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten